شیرآلات و کنترل فلو هیدرولیک
شیرآلات و کنترل فلو هیدرولیک
شیرآلات هیدرولیک و کنترل فلو از مهمترین اجزای سیستمهای هیدرولیکی هستند که وظیفه تنظیم فشار، جریان (دبی)، سرعت و جهت حرکت روغن را بر عهده دارند. این شیرها در کنار پمپ، تانک، فیلتر و عملگرهای هیدرولیکی (جکها و موتورها) یک سیستم کامل و دقیق ایجاد میکنند.
شیر هیدرولیک چیست؟
شیر هیدرولیک وسیلهای است که به کمک آن میتوان:
- مسیر عبور روغن را باز یا بسته کرد
- فشار سیستم را کنترل و محدود نمود
- سرعت عملگرها را تنظیم کرد
- دبی عبوری را مدیریت کرد
بدون شیرهای مناسب، هیچ سیستم هیدرولیکی قادر به کنترل دقیق نیرو، سرعت یا جهت حرکت نخواهد بود.
انواع شیرآلات هیدرولیک
۱. شیرهای کنترل جهت (Directional Control Valve)
- کنترل حرکت جکها و موتورها
- انواع برقی، دستی، پدالی و هیدرولیکی
- شیرهای 3/2، 4/2، 4/3 رایجترین مدلها
۲. شیرهای کنترل فشار (Pressure Control Valve)
- شیر فشارشکن (Relief Valve): جلوگیری از افزایش فشار
- شیر کاهش فشار (Reducing Valve): تنظیم فشار پایینتر در بخشی از مدار
- شیرهای ترتیبی (Sequence Valve): اجرای حرکتی با ترتیب درست
۳. شیرهای کنترل فلو (Flow Control Valve)
- تنظیم سرعت جکها و عملگرها
- کنترل دقیق دبی روغن
- انواع سوزنی، پروپرشنال و چوکدار
۴. شیرهای پروپرشنال و سروو (Proportional & Servo Valves)
- کنترل بسیار دقیق فشار و فلو
- مناسب سیستمهای CNC و دستگاههای دقیق
- دارای ورودی آنالوگ از PLC
شیر کنترل فلو هیدرولیک چگونه کار میکند؟
در سیستم هیدرولیک، سرعت حرکت جک یا موتور مستقیماً به دبی روغن عبوری بستگی دارد. شیر کنترل فلو با ایجاد محدودیت در عبور روغن، مقدار دبی را تنظیم میکند.
نتیجه:
- کاهش فلو ⇒ کاهش سرعت حرکت
- افزایش فلو ⇒ افزایش سرعت جک یا موتور
کاربرد شیرآلات هیدرولیک
- پرسهای صنعتی
- دستگاه تزریق پلاستیک
- بالابرها و جکهای سنگین
- خطوط تولید و ماشینسازی
- دستگاههای CNC و اتوماسیون
- ماشینآلات راهسازی و معدنی
مزایای شیرهای کنترل فلو و فشار
- افزایش دقت سیستم هیدرولیک
- جلوگیری از ضربه قوچ و فشار ناگهانی
- افزایش عمر پمپ و جکها
- افزایش ایمنی اپراتور و دستگاه
- قابلیت تنظیم سرعت برای هر سیکل کاری
نکات مهندسی در انتخاب شیرآلات هیدرولیک
- فشار کاری سیستم: تحمل فشار از 80 تا 350 بار
- دبی عبوری: بر حسب L/min
- نوع عملگر: برقی، دستی، هیدرولیکی
- نوع اتصال: دندهای، فلنجی، کارتریجی
- نوع سیستم: دستی، پروپرشنال یا سروو
- سازگاری با روغن هیدرولیک: ISO VG 32, 46, 68
جمعبندی
شیرآلات و کنترل فلو هیدرولیک نقش حیاتی در عملکرد صحیح و قابل اعتماد سیستمهای هیدرولیک دارند. این شیرها با تنظیم فشار، دبی و مسیر روغن، امکان کنترل دقیق سرعت و نیروی عملگرها را فراهم میکنند. انتخاب صحیح نوع شیر، نوع عملگر و دبی مجاز، اولین قدم در طراحی یک سیستم هیدرولیک پایدار و ایمن است.