چیلر و مینی چیلر
چیلر و مینیچیلر در سیستمهای سرمایش مرکزی
چیلر و مینیچیلر از مهمترین تجهیزات سرمایشی در سیستمهای تهویه مطبوع و برودت صنعتی هستند. این دستگاهها با تولید آبسرد، منبع اصلی سرمایش برای فنکویلها، هواسازها، کویلهای هوارسان و فرآیندهای صنعتی بهشمار میروند. تفاوت اصلی چیلر و مینیچیلر در ظرفیت، ابعاد و نوع کاربری آنهاست؛ چیلر معمولاً برای پروژههای بزرگ و صنعتی و مینیچیلر برای واحدهای مسکونی، اداری و پروژههای متوسط مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه عملکرد چیلر و مینیچیلر
اصل کار چیلر بر پایه سیکل تبرید تراکمی یا جذبی است، اما در اکثر پروژههای تهویه مطبوع متداول، از چیلرهای تراکمی استفاده میشود. در چیلر تراکمی:
- کمپرسور، مبرد را فشرده کرده و به کندانسور میفرستد.
- مبرد در کندانسور گرمای خود را به هوا یا آب میدهد و مایع میشود.
- مبرد مایع پس از عبور از شیر انبساط، وارد اواپراتور میشود.
- در اواپراتور، مبرد با گرفتن گرما از آب، آن را سرد کرده و به آبسرد تبدیل میکند.
- آبسرد تولیدشده به سمت فنکویلها، هواسازها یا مبدلهای فرآیندی هدایت میشود.
مینیچیلر نیز همین سیکل را در ابعاد کوچکتر و به صورت پکیج (Packaged) ارائه میکند و معمولاً روی تراس یا پشتبام نصب میشود.
انواع چیلر از نظر خنککاری
۱. چیلر هواخنک (Air Cooled Chiller)
در چیلر هواخنک، کندانسور توسط هوای محیط خنک میشود و نیازی به برج خنککننده و پمپهای مرتبط ندارد. این نوع چیلر برای مناطقی که محدودیت آب دارند یا سادگی سیستم مهم است، انتخاب بسیار مناسبی است. مینیچیلرهای آپارتمانی تقریباً همیشه از نوع هواخنک هستند.
۲. چیلر آبخنک (Water Cooled Chiller)
در چیلر آبخنک، کندانسور با استفاده از آب برج خنککننده خنک میشود. این مدل راندمان بالاتری دارد و برای پروژههای بزرگ، مراکز تجاری و صنعتی پرظرفیت استفاده میشود؛ اما نیازمند برج خنککن و سیستم لولهکشی اضافی است.
تفاوت چیلر و مینیچیلر
- ظرفیت: چیلر برای ظرفیتهای متوسط تا بسیار بالا (از چندین تن تا صدها تن برودتی)؛ مینیچیلر معمولاً در بازه ۲ تا ۲۰ تن.
- کاربری: چیلر برای برجها، مجتمعها، مراکز تجاری و صنعتی؛ مینیچیلر برای واحدهای مسکونی، ویلایی، دفاتر و پروژههای کوچکتر.
- نحوه نصب: چیلر روی بام، حیاط یا موتورخانه؛ مینیچیلر روی تراس، پشتبام یا حیاط کوچک.
- یکپارچگی: مینیچیلرها غالباً به صورت پکیج یکپارچه با پمپ، منبع انبساط و کنترلر عرضه میشوند.
مزایا
- مصرف انرژی بهینه در سیستمهای چیلری نسبت به سیستمهای سنتی (بهویژه در پروژههای بزرگ)
- امکان کنترل مستقل دما در هر فضا از طریق فنکویلها
- کاهش سروصدا در داخل ساختمان، چون منبع تولید سرما خارج از فضا نصب میشود
- قابلیت توسعه و افزایش ظرفیت در پروژههای بزرگ
- امکان استفاده همزمان در سرمایش و برخی موارد گرمایش (با هیتپمپ یا مبدلها)
ویژگیها
- قابلیت کار با مبردهایی مانند R410A، R407C، R134a بسته به طراحی
- استفاده از کمپرسورهای اسکرال، اسکرو یا سانتریفیوژ در چیلرها، و عمدتاً اسکرال در مینیچیلرها
- قابلیت اتصال به سیستم فنکویل، هواساز و کویلهای فرآیندی
- دارای مدارهای حفاظتی (فشار بالا، فشار پایین، جریان، دما)
- قابلیت کنترل دیجیتال، اینورتر و اتصال به سیستم BMS در مدلهای پیشرفته
- طراحی در مدلهای تکمدار و چندمدار برای افزایش اطمینان
- امکان استفاده از بافر تانک برای پایدار کردن دمای آبسرد
- قابلیت کارکرد 24/7 در چیلرهای صنعتی
- قابلیت نصب در فضای باز با بدنه مقاوم در برابر شرایط جوی
- قابلیت تنظیم دقیق دمای آبسرد بر اساس نوع کاربرد (تهویه، صنعتی و …)
کاربردهای چیلر و مینیچیلر
- برجها و مجتمعهای مسکونی و اداری
- مراکز تجاری، مالها و فروشگاههای بزرگ
- هتلها و مجموعههای اقامتی
- کارخانجات و خطوط تولید (چیلر صنعتی)
- خنککاری ماشینآلات مانند تزریق پلاستیک، کامپرسور هوا، دستگاههای بستهبندی و …
- سالنهای همایش، سینما و فضاهای عمومی بزرگ
جمعبندی
چیلر و مینیچیلر بهعنوان قلب سیستمهای سرمایش مرکزی، نقش اساسی در تأمین آسایش حرارتی و کنترل دما در پروژههای مختلف دارند. انتخاب صحیح نوع چیلر (هواخنک یا آبخنک)، ظرفیت، نوع کمپرسور و نحوه ترکیب آن با فنکویلها، هواسازها و سایر تجهیزات، تأثیر مستقیم بر راندمان انرژی، پایداری عملکرد و هزینههای بهرهبرداری دارد. در پروژههای کوچکتر، مینیچیلر راهحل ساده، کمجا و کارآمد برای جایگزینی سیستمهای سنتی و اسپلیتهای متعدد است.