راهنمای جامع کولر تابلو برق | انواع، کاربردها و روش محاسبه ظرفیت سرمایش
✅ مقدمه
در محیطهای صنعتی، دمای بالا میتواند دشمن اصلی تجهیزات الکترونیکی باشد. تابلوهای برق، بهویژه آنهایی که شامل قطعات حساسی مانند PLC، اینورتر، کنترلر و ماژولهای ارتباطی هستند، در برابر گرما آسیبپذیرند. اینجاست که کولرهای تابلو برق وارد عمل میشوند؛ تجهیزاتی که برای محافظت، پایداری و طول عمر بالاتر تجهیزات الکتریکی طراحی شدهاند.
کولر تابلو برق (Electrical Panel Air Conditioner) یک سیستم سرمایشی کوچک و صنعتی است که برای کنترل دمای داخل تابلوهای برق بسته استفاده میشود. عملکرد اصلی آن جلوگیری از افزایش بیش از حد دمای داخل تابلو، خروج رطوبت اضافی و حفظ شرایط پایدار محیطی برای عملکرد صحیح تجهیزات است.
انواع کولر تابلو برق
1. کولر کمپرسوری (Compressor Based)
2. کولر ترموالکتریک (Peltier Based)
-
مناسب برای تابلوهای کوچک با مصرف کم
-
بدون قطعه مکانیکی متحرک، صدای کم
-
مصرف انرژی پایین ولی ظرفیت محدود
3. مبدل حرارتی (Heat Exchanger)
4. تهویه با فن (Fan Ventilation)
چرا استفاده از کولر تابلو برق مهم است؟
-
جلوگیری از داغ شدن قطعات حساس
-
افزایش طول عمر تجهیزات
-
کاهش احتمال خرابی و توقف تولید
-
صرفهجویی در هزینههای نگهداری
-
کمک به پایداری عملکرد PLC، درایو، کنترلر و ماژولها
روش محاسبه ظرفیت سرمایش کولر تابلو برق
یکی از مهمترین مراحل انتخاب کولر تابلو برق، تعیین ظرفیت سرمایش مورد نیاز بر حسب وات (W) یا BTU/h است.
محاسبه آنلاین ظرفیت مورد نیاز
قابل توجه :
محاسبات آنلاین ظرفیت کولر تابلو بر اساس مدل تجربی و استاندارد صنعتی انجام شده و نتایج به صورت تقریبی برای انتخاب اولیه استفاده میشود.
فرمول پایه:
Q: کل ظرفیت مورد نیاز (W)
Qd: گرمای ناشی از تجهیزات داخل تابلو
Qs: گرمای ورودی از محیط اطراف
1. محاسبه گرمای داخلی (Qd)
هر تجهیز داخل تابلو برق (مثلاً PLC، اینورتر، رله و...) مقداری گرما تولید میکند. این گرما معمولاً در دیتاشیت دستگاهها بر حسب وات مشخص شده است.
مثال:
2. محاسبه گرمای خارجی (Qs)
گرمای منتقلشده از محیط بیرون به داخل تابلو بستگی به موارد زیر دارد:
فرمول تقریبی برای تابلو فلزی در فضای داخلی:
-
A: سطح مؤثر تابلو (متر مربع)
-
K: ضریب انتقال حرارت تابلو (حدود 5.5 W/m²·K برای فلز بدون عایق)
-
ΔT: اختلاف دمای بیرون و داخل (مثلاً 35 - 25 = 10 درجه)
مثال:
تابلو با سطح 1.5 متر مربع، اختلاف دما 10 درجه:
➤ Qs = 1.5 × 5.5 × 10 = 82.5 وات
نتیجه:
Q = 250 + 82.5 = 332.5 وات
بهتر است حدود 20% به ظرفیت اضافه شود ➤ انتخاب کولری با حداقل ظرفیت 400 وات
? نکات مهم در انتخاب کولر تابلو برق
کاربردهای کولر تابلو برق
-
صنایع خودروسازی
-
خطوط اتوماسیون و PLC
-
تابلوهای برق متصل به درایوها و اینورترها
-
مراکز داده و تجهیزات شبکه
-
صنایع غذایی، دارویی و پتروشیمی
-
مکانهای با رطوبت یا دمای بالا مثل گلخانهها یا سالنهای تولید
سوالات متداول
۱. آیا استفاده از کولر تابلو برای تابلوهای فضای بسته هم الزامی است؟
بله، حتی در فضاهای بسته گرمای تولیدشده درون تابلو باعث آسیب به تجهیزات میشود.
۲. بهترین نوع کولر برای تابلوهای صنعتی چیست؟
کولر کمپرسوری برای شرایط محیطی سخت و گرمای بالا بهترین گزینه است.
۳. آیا فن و فیلتر کافی نیستند؟
برای تابلوهایی با تولید گرمای زیاد، فن و فیلتر به تنهایی کافی نیستند.
۴. چطور ظرفیت کولر تابلو را محاسبه کنیم؟
با استفاده از حجم تابلو، توان تجهیزات داخلی و اختلاف دمای محیط و تابلو.
۵. آیا میتوان از کولر گازی معمولی استفاده کرد؟
خیر، کولرهای تابلو طراحی ویژهای برای شرایط تابلو دارند و رطوبت را کنترل میکنند.
۶. مصرف برق کولر تابلو چقدر است؟
بسته به ظرفیت کولر، بین 100 تا 800 وات در مدلهای کوچک تا متوسط.
۷. آیا کولر تابلو نیاز به سرویس دورهای دارد؟
بله، سرویس منظم باعث افزایش عمر و راندمان عملکرد آن میشود.
۸. آیا میتوان از سیستم سرمایش آبی برای تابلو استفاده کرد؟
در برخی تابلوهای بزرگ صنعتی، استفاده از سیستم سرمایش آبی هم رایج است.
↑ بازگشت به بالا