دلایل خرابی کمپرسورهای چیلر و راهکارهای جلوگیری
دلایل خرابی کمپرسورهای چیلر و راهکارهای جلوگیری
کمپرسور به‌عنوان قلب سیستم چیلر، وظیفه فشرده‌سازی مبرد و تضمین گردش آن در چرخه سرمایش را بر عهده دارد. خرابی کمپرسور یکی از پرهزینه‌ترین و پیچیده‌ترین مشکلات در سیستم‌های تهویه مطبوع و صنعتی است. در این مقاله، دلایل اصلی خرابی کمپرسورها و روش‌های پیشگیری از آن‌ها را به زبان ساده و فنی برای مهندسان، تکنسین‌ها و تعمیرکاران توضیح داده‌ایم.
✅ دلایل رایج خرابی کمپرسورهای چیلر
- 1. برگشت مایع (Liquid Slugging): وقتی مبرد به‌جای حالت گاز به‌صورت مایع وارد کمپرسور شود، باعث آسیب شدید مکانیکی می‌شود. ✅
- 2. اضافه بار (Overload): بالا بودن جریان برق یا دمای کاری باعث فعال شدن ترموستات حفاظتی یا سوختن سیم‌پیچ می‌شود. ✅
- 3. آلودگی روغن: ورود ذرات معلق، رطوبت یا اسید به روغن کمپرسور، منجر به کاهش روانکاری و خوردگی قطعات داخلی می‌شود. ✅
- 4. کمبود مبرد: شارژ کم گاز باعث فشار پایین در مکش و افزایش حرارت سیم‌پیچ می‌شود. ✅
- 5. نوسان برق یا اتصال ضعیف: منجر به استارت ناقص یا قفل شدن کمپرسور می‌شود. ✅
- 6. کثیف بودن کندانسور: باعث بالا رفتن فشار تخلیه و خاموشی اضطراری کمپرسور می‌شود. ✅
- 7. خرابی قطعات کنترلی: مانند ترموستات، فشارسنج، کنترلر یا شیر انبساط که باعث اختلال در چرخه کاری کمپرسور می‌شوند. ✅
✅ راهکارهای جلوگیری از خرابی کمپرسور
- ✅ چک‌کردن دوره‌ای سطح و کیفیت روغن
- ✅ تمیز کردن کویل کندانسور به‌صورت ماهانه
- ✅ تست عملکرد کنترلر و سنسورها (دمای روغن، فشار گاز)
- ✅ استفاده از محافظ ولتاژ و جریان برای برق ورودی
- ✅ بررسی دوره‌ای شیر انبساط برای اطمینان از کارکرد صحیح
- ✅ سرویس کامل چیلر در ابتدای هر فصل
- ✅ اطمینان از تخلیه کامل رطوبت در هنگام شارژ گاز
?️ روش تعویض کمپرسور چیلر و شستشوی سیکل
در صورت سوختن یا قفل شدن کمپرسور، تعویض باید با دقت کامل و مراحل زیر انجام شود:
- ✅ تخلیه کامل مبرد و ثبت مقدار خارج‌شده
- ✅ جدا کردن کمپرسور معیوب از سیستم و خارج کردن آن از مدار
- ✅ بررسی لوله‌ها برای وجود ذرات کربنی، رطوبت یا رسوب روغن سوخته
- ✅ شستشوی سیکل با نیتروژن خشک به‌صورت رفت و برگشت چندمرحله‌ای
- ✅ استفاده از فلاشینگ مناسب (در صورت وجود روغن سوخته زیاد)
- ✅ تعویض فیلتر درایر، و در برخی موارد، نصب فیلتر اکتیو اضافی
- ✅ نصب کمپرسور جدید با روغن مناسب و استاندارد کارخانه سازنده
- ✅ وکیوم کامل با گیج دیجیتال تا زیر 500 میکرون
- ✅ شارژ مبرد بر اساس وزن دقیق یا مقدار ساب‌کولینگ موردنیاز
- ✅ تست نهایی عملکرد، آمپراژ، فشارها و دمای تخلیه کمپرسور
نکته: نادیده گرفتن شستشوی سیکل باعث انتقال آلودگی به کمپرسور جدید و خرابی مجدد در مدت کوتاه می‌شود.
? جدول علائم خرابی و علت محتمل
| نشانه | احتمال خرابی |
|---|---|
| صدای تق‌تق یا کوبش در استارت | برگشت مایع یا خرابی روتور |
| قطع شدن فیوز یا بریکِر | اتصالی یا جریان کشی بالا |
| داغ شدن بیش از حد بدنه | کمبود گاز یا روغن |
| لرزش شدید کمپرسور | خرابی پایه‌ها یا ناهمراستایی |
| عدم رسیدن به برودت مطلوب | نشتی گاز یا اختلال در شیر انبساط |
❓ سوالات متداول
- ۱. چرا کمپرسور داغ می‌کند؟
به دلیل کمبود گاز، خرابی فن کندانسور یا برگشت مایع. - ۲. آیا برگشت مبرد مایع به کمپرسور خطرناک است؟
بله، باعث آسیب مکانیکی شدید و شکستن پیستون‌ها می‌شود. - ۳. صدای زیاد کمپرسور نشانه چیست؟
ممکن است مربوط به بلبرینگ، برگشت مایع یا خرابی قطعه داخلی باشد. - ۴. آیا استفاده از فیلتر روغن ضروری است؟
در سیستم‌های صنعتی بله؛ باعث افزایش عمر کمپرسور می‌شود. - ۵. آیا نصب محافظ برق برای چیلر لازم است؟
کاملاً ضروری است؛ برای جلوگیری از نوسان ولتاژ و آسیب کمپرسور. - ۶. خرابی کنترلر چه تأثیری بر کمپرسور دارد؟
می‌تواند باعث روشن‌ماندن طولانی، استارت مکرر یا قطع نشدن سیستم شود. - ۷. آیا کمپرسور نیاز به روغن‌کاری دستی دارد؟
خیر، سیستم روغن‌کاری داخلی دارد اما کیفیت روغن باید چک شود. - ۸. چرا برخی کمپرسورها زود می‌سوزند؟
به‌خاطر طراحی اشتباه، کمبود گاز، آلودگی روغن یا نصب غیراستاندارد. - ۹. راه تشخیص خرابی زودهنگام چیست؟
بررسی صدا، دمای بدنه، جریان مصرفی و فشار گاز در حالت استارت. - ۱۰. بهترین برند کمپرسور برای چیلر چیست؟
بسته به نوع پروژه، برندهای دانفوس، بیتزر، کوپلند و LG از بهترین‌ها هستند.
✅ جمع‌بندی
خرابی کمپرسور چیلر می‌تواند نتیجه مجموعه‌ای از خطاهای مکانیکی، الکتریکی یا اجرایی باشد. با رعایت نکات ساده و اجرای برنامه سرویس منظم، می‌توان از بسیاری از این مشکلات جلوگیری کرد. اگر کمپرسور نیاز به تعویض دارد، اجرای دقیق شستشوی سیکل و نصب اصولی، شرط اصلی موفقیت است.
برای دریافت مشاوره فنی، خرید کمپرسور و خدمات تخصصی، با تیم MTM Part تماس بگیرید.
